Waarom kwetsbaarheid tonen zoveel kan losmaken!

We gaan dieper in op kwetsbaarheid  na de dialoog met Joost Callens van vorige maand.
Waarom het zo belangrijk is voor doeltreffend leiderschap, wat het effect er van is, en wat het van ons vergt.

Een voorbeeldsituatie uit de praktijk. Hoe als leidinggevende  reageren als er iets misgelopen is waar we zelf bij betrokken zijn?

We kennen allemaal de gangbare reflex als er iets misgelopen is: de oorzaak en dus de schuld bij een ander leggen. Wat dan meestal uitdraait op een welles-nietes spelletje, waarbij iedereen zich in zijn positie blijft verschansen en er geen vooruitgang geboekt wordt. Met verzuurde relaties als gevolg.

Maar het kan ook anders. Door namelijk eens niet automatisch te reageren, maar door integendeel te blijven stilstaan bij wat er gebeurd is. Door dan  in te zien en eerlijk te durven zijn met onszelf, en toe te kunnen geven dat er altijd een gedeelde verantwoordelijkheid zal blijken. En nu kan het wonder gebeuren: door eerst te beginnen met het eigen aandeel, het toegeven van de eigen fout, gaat de ander nu niet meer in het defensief. Hij  wordt integendeel nu bereid gevonden om zijn aandeel in het verkeerd afgelopen verhaal ook toe te geven. Waardoor men in de juiste sfeer raakt om tot een oplossing te komen.

Waardoor komt dit?

Mensen hebben er een hekel aan om een slecht figuur te slaan, en verweren zich instinctief als dat dreigt te gebeuren doordat ze de schuld krijgen. Als integendeel de andere partij mea culpa slaat, dan roept deze eerlijkheid respect op, en zullen ze deze keer veel milder reageren. Want ze slaan met het toegeven van de eigen fout nu geen slecht figuur,  gezien de andere al het eigen falen heeft toegegeven.

Dit is een krachtige hefboom voor leiderschap en voor conflicthantering.

Als de baas als eerste eerlijk in alle nederigheid aangeeft dat hij zelf nog veel te leren heeft, zal de medewerker zonder gezichtsverlies zijn eigen tekortschieten willen toegeven.  Dat kan de basis leggen voor zowel zijn verdere ontwikkeling, als voor het onderling vertrouwen en samenwerking.
Het grote verschil is dat we op die manier niet meer tegen elkaar bezig zijn, maar met elkaar. De toon in een  gesprek waar “samen” opduikt,  zorgt voor een heel andere energie. Een positieve en rustige energie van nieuwsgierig  te zoeken naar oplossingen. Hoe zouden we kunnen ….?  Moesten we nu eens…..?

Kansen te over in de dagelijkse realiteit.

Nederige mensen zijn juist nederig omdat ze zich ten volle bewust zijn van hun eigen onvolmaaktheden. En die uiten zich in veel situaties: van eigen mislukkingen, van eigen vergissingen, van eigen onkunde, van eigen zwakheden, van eigen leerpunten, van het eigen in gebreke blijven, van de eigen verkeerde inschatting,…. In zowel grote als kleine situaties. Het gaat dus niet over een éénmalige grote bekentenis. Wel een doorlopende praktijk in het dagelijks gebeuren. Bij het eigen falen mag je altijd het woord “ik” gebruiken, want  je geeft juist blijk van  een klein ego. ‘Ik excuseer mij’. ‘Ik dank je voor je repliek’.

Wat vergt dit van ons?

Moed, om te durven het risico te nemen dat  je imago een deuk zal oplopen. Dat je zal overkomen als een zwakkeling. Dat het besef van je eigen ego zal  verzwakken. Wat blijft er dan van mij nog over, wat beteken ik dan nog?

Maar voor de geloofwaardigheid van de leider, weegt eerlijkheid zwaarder door dan een imago van sterkte. Het roept meer respect op.

En het werkt altijd.

Dit is een houding die ontwapent.  We kunnen wel degelijk invloed uitoefenen op anderen. Niet alleen een negatieve, maar evenzeer een positieve. Ik heb het altijd weten werken.

Kwetsbaarheid bundelt de kardinale deugden van leiderschap.

Nederigheid, eerlijkheid, authenticiteit, nieuwsgierigheid, kiezen voor de waarheid in plaats van het eigen imago en standpunt, respect voor mensen. Persoonlijke moed. Ze zijn allemaal te zien bij wie zich kwetsbaar opstelt.

Wat is finaal de kritische factor voor het ontwikkelen van kwetsbaarheid?

In het reine komen met onze eigen emotionele binnenwereld. Wiens angsten voor zelfbehoud ons anders aanzetten om instinctief te reageren
Daarvoor schreef ik De magie na overgave.

Voor wie is dit herkenbaar? Wie heeft vragen, bedenkingen? Ik zie ze nieuwsgierig tegemoet.

Literatuur
Joost Callens De kwetsbare leider, bouwstenen voor persoonlijke ontwikkeling en leiderschap
Jan Bossuyt De magie na overgave. Met de methodiek van de ladder naar bewust-zijn. Yin Books