De klimaatzaak, wat belet ons van te mogen dromen?

De klimaatzaak: moesten we nu eens mogen dromen, weg van al dat zware moeten en niet meer mogen?

Deze tekst van Margaret Wheatley inspireerde me onlangs om de aanpak van de klimaatzaak op een andere manier te bekijken. Een manier die ons verbindt, die ons doet dromen ..; en werken geen ‘must’ wordt maar een vanzelfsprekendheid naar onze toekomst. Wat denk jij bij het lezen van deze zinnen?

Verandering begint als enkele mensen dingen zien die ze niet langer willen verdragen, of als ze ingaan op een droom van wat ze mogelijk achten. Iedere verandering, zelfs een brede en machtige verandering, begint wanneer enkele mensen met elkaar beginnen te spreken over iets waar ze echt om geven. Als ze elkaar aanspreken over hun diepste overtuigingen, angsten en hoop. Deze dialogen vergen alleen verbeelding, moed en geloof. Dit zijn kwaliteiten waar iedereen over beschikt. De tijd is nu gekomen om ze ten volle uit te spelen. En nadenken betekent niet dadeloosheid. Zodra we iets ontdekken dat kan werken, handelen we.

We moeten vertragen. Niets zal er ten goede veranderen tenzij we dit doen. We hebben tijd nodig om na te denken, om te leren, om elkaar te leren kennen.

In crisissen ligt de ruimte wijd open om bij te dragen. We ontdekken talenten die we niet kenden.

Waarachtige verbinding met een ander menselijk wezen, bezorgt ons vreugde. Zelfs in de ergste ramp.

Margaret Wheatly

Deze woorden maakten vragen en ingevingen bij mij los.  Is een gedroomde wereld mogelijk? Een haalbare utopie? Wat is dan die droom die we samen delen? Wat is zijn menselijke kant? En hoe ziet hij er uit van buiten? En wat te denken van alle maatschappelijke problemen waar we actueel in vastlopen? Even de huidige problemen mogen loslaten?

Met het vooruitzicht van verboden, veel moeten en niets meer mogen, hogere belastingen en duurdere producten krijgen we onze bevolking nooit mee in de klimaatzaak.

Ik herinner mij nu wat een vriend mij enkele jaren terug vertelde over een Davos conferentie met de aanwezige wereldleiders. Ver van hun dagelijkse drukte en problemen, hadden ze daar hoog in de bergen de tijd genomen om zich over de wereldproblemen te buigen. In een stimulerende  sfeer ontstonden daar dan de contouren van een gezamenlijk beleid voor een toekomstige betere wereld. Tevreden en hoopvol vertrokken ze. Jammer genoeg, eens terug thuis, lieten ze zich terug opslorpen door de veelheid aan dagelijkse lastige problemen. Waardoor de mooie droom van Davos compleet van de radar verdween.

Moesten we nu eens het problematische heden laten voor wat het is? Sleutelen aan dit problematische heden, ontneemt ons toch alleen energie. We geraken er vermoeid van, worden het beu. Zie naar de Britten met hun Brexit.

Van kwaadheid naar een droom?

Misschien kunnen we ook op deze manier eens kijken naar de ‘kwaadheid’ en onrust die we overal voelen. Ooit is mij een ingeving te binnen geschoten: misschien schuilt er achter alle frustraties, kwaadheid, ontgoocheling, ongeduld bij mensen een heimelijke droom waaraan ze de huidige toestand toetsen die hen niet bevredigt. Als die droom er niet was, zou er geen woede zijn maar gelatenheid.

Misschien mogen we eens naïef zijn? Onze verbeelding loslaten op onze droom? Uit de geschiedenis leerde ik dat grote veranderingen veelal begonnen zijn met iemand zijn droom. Uit  mijn eigen ervaring met leiderschap heb ik ooit geleerd dat dingen opleggen niet werkt.  Wat mensen begeesteren is het mogen dromen van een betere, zelfs ideale wereld. Dromen leveren de sterkste en duurzaamste energie voor verandering. Het is met de verbeelding dat de toekomst van start gaat, nadien is er nog genoeg tijd om aan de hindernissen te werken.

Angsten kunnen niet op tegen de dromen van onze verbeelding.

Er zit alleen het eigen onbesef, onwil en inertie in de weg. Die ondeugden zijn transformeerbaar naar de deugden van hoop, geloof, anders denken, creativiteit. Met deze kunnen we, nu vertrekkend vanuit de grote droom, onze eigen concrete roeping kiezen en gaan invullen.

En Margaret Wheatley inspireert me ook met haar oplossing. Een manier die  ik al jaren toepas in ondernemersgroepjes. Als mensen zich verzamelen in kleine groepen die geregeld bijeenkomen om met elkaar hun zorgen en angsten, maar ook hun dromen te delen, wordt er iets nieuws in gang gezet.

Wat denk je, kan de benadering om de klimaatkwestie te bekijken van uit onze dromen vruchtbaarder werken dan vanuit de problemen?