Het verhaal van Nicolas Bearelle van het sociaal bouwbedrijf Revive uit Gent

Nicolas, hoe omschrijf je kernachtig jouw onderneming?

Wij investeren in de positieve reconversie van oude industriële sites gelegen in stedelijk gebied. Wij zetten in op gemengde duurzame wijken met aandacht voor mens en milieu. We gebruiken de nieuwste technologieën om het comfort te verhogen en de woonkosten te verlagen en om mensen te verbinden. We zorgen tevens voor mooie architectuur en aangepaste collectieve private ruimte en openbare ruimte zodat mensen elkaar kunnen ontmoeten.

We doen dit in de Belgische centrumsteden en zijn gestart met internationale expansie.

Wat was jouw grondmotivering voor deze  onderneming?
Ik kan mij geen externe stimulans herinneren om met het milieu bezig te zijn, maar ik had altijd een soort van inherente frustratie. Ik voelde altijd kwaadheid als ik zag dat er op een verkeerde manier met het milieu werd omgegaan. Ik ergerde mij aan plastiekafval in een bos, deed mee aan opkuisacties met de scouts. Ik ben altijd al van heel jong betrokken geweest met het milieu, zonder dat ik  weet vanwaar dat komt. Als er iemand geparkeerd stond, en hij liet zijn motor draaien, dan ging ik er naartoe en  zei  “zet je motor af”. Ik heb dat nog, ik kan genieten van een autoloze zondag, ik steun de klimaatacties, het zit er gewoon in.

De fundamenten van het succes

Welke zijn de fundamenten voor het succes van je onderneming?
Bottom-up werken en aan wijkontwikkeling doen. Veel ontwikkelaars werken top-down, ze zeggen aan het stadsbeleid wat ze gaan doen. Wat wij doen is luisteren naar de buurt. Wat zijn de noden, wat is er tekort in de buurt? Wij werken aan een draagvlak om van daaruit te starten met een project. Wij luisteren daarbij naar  alle stakeholders.

Wat komt daar dan uit tevoorschijn?
Vaak zeer kleine dingen: er is een buurtsupermarkt te weinig, er is parkeerdruk. Door naar de buurt te luisteren, bouw je contact op, en bezorg je die mensen een mate van betrokkenheid. Zodat je als ontwikkelaar  niet als een UFO landt. Een buurt bestaat uit hardware en software. De hardware dat zijn de stenen en het beton. De software zijn de mensen en de relaties tussen die mensen en de bedrijven, de VZW’s, de culturele verenigingen in die wijk.
Wij luisteren dus ook hoe die software in elkaar steekt: kunnen wij op hen inspelen, betrekken wij de socio-culturele organisaties, kunnen wij die meenemen in ons verhaal? Kunnen wij de sociale cohesie in de buurt versterken door in te zetten op een bepaald type van openbaar domein zoals een speeltuin, een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten? Dat zijn de goede dingen voor de buurt.

Vanwaar komt die maatschappelijke ingesteldheid bij jou?
Ook geen idee, ik heb in mijn jeugd geen zware triggers gehad, noch positief, noch negatief, die mij in een bepaalde richting geduwd hebben.

Een persoonlijke crisis die positief uitwerkte op het bedrijf

Heb je al crisissen meegemaakt?
Mijn echtgenote kreeg vorig jaar borstkanker. Dat was een familiale bedrijfscrisis, mijn vrouw werkt hier, ze doet alles van HR in ons 30-tallig team. Ze heeft er zeer open over gecommuniceerd omdat ze ook een beetje de ombudsman was, en het luisterend oor. Ik ben de bedrijfsleider en de ondernemer, en denk altijd twee stappen vooruit. Mijn vrouw zit dan meer  in het team en luistert. In een snel evoluerende wereld kan niet iedereen mee, en mensen hebben vragen. Dan moet er naar hen geluisterd worden, en moeten er antwoorden komen. Mijn vrouw was een beetje  het houvast van iedereen, ze is er een tijdje uit geweest, en we hebben er zeer open over gecommuniceerd.

Anderzijds waren er ook teleurstellingen. Van vrienden waarvan ze dacht dat het vrienden waren, hoorde ze niks, terwijl anderen dan zeer betrokken geweest zijn. Het is  in de moeilijke momenten  dat je het kaf van het koren kan scheiden van wie  nu echt betrokken is, en wie minder. En we hebben de teleurstelling gehad in het team, dat bepaalde mensen afwezig waren in dat traject.

Is er nog iets veranderd?
 Nadien had dat open  communiceren een onverwacht positief effect. Sommige mensen hebben gezien dat kwetsbaarheid tonen belangrijk is, hoe moeilijk dat verhaal ook is. Het eerste dat je te horen krijgt als je kanker krijgt: er zijn nu al veel overlevingskansen, je ziet vuistjes op sociale media, er worden alleen maar positieve signalen gestuurd. Maar mensen vergeten dat kanker  met veel shit gepaard gaat. Mijn vrouw brengt ook dat  verhaal: mensen, het is ook wel een keer moeilijk, en ze heeft ook die beelden getoond van als het zeer moeilijk was. Ze schrijft nu columns voor Pink Ribbon. Maar door te blijven communiceren daarover, is het effect geweest dat sommige mensen in het team zich óók kwetsbaarder  opstelden. Want  ze weten nu dat als ze eens in de shit zitten, dat je het hier kwijt kunt, dat mensen dat kunnen vertellen. Die openheid en die kwetsbaarheid tonen is dus belangrijk gebleken. Als het van de bedrijfsleider komt, of van de manager, die toont dat er bij hem ook wel slechte momenten zijn, dan zet dat de deur open voor mensen, om  het ook te komen zeggen als ze het eens moeilijk hebben.

Leiderschap: purpose driven

Nicolas, hoe krijg je mensen mee met je waarden, je dromen, je doelstellingen?
Een van de belangrijkste dingen is dat je je visie meegeeft door er over  te vertellen aan je mensen. Anders ben je de visionair die het niet doorvertelt tot op de vloer. Ze moeten weten wat belangrijk is, welke waarden belangrijk zijn voor jou, en dat je daar wil voor gaan. De transparante communicatie dus over uw visie, uw waarden, uw purpose drivenheid.

Purpose drivenheid, kan je dat even toelichten?.
Purpose binnen de omgeving van Re-Vive is voor mij de gedrevenheid om meer te betekenen met je professionele activiteiten dan de economische output of relevantie. Wat wij doen kadert in een algemeen belang dat iedereen op lange termijn ten goede komt en iedereen bij ons intrinsiek motiveert om dagelijks de extra mijl af te leggen.

Zonder purpose geraak je snel in een bore of burn out als je steeds het maximum wil geven.

Anderzijds hebben we onze aanpak bij het aanwerven. Uiteraard moeten mensen aan een aantal intellectuele  kwaliteiten voldoen, en een stuk ervaring meebrengen. Maar we selecteren ook op persoonlijke waarden. Je kunt dit niet meten met een diploma, wij voelen snel met welke mensen we te maken hebben. Je ziet dat ook aan hun loopbaanpad, of aan wat ze doen in hun vrije tijd. We zien daaruit of ze kiezen voor Revive omdat ze kiezen voor onze waarden, of dat ze op zoek zijn naar een job die goed betaalt. Wij trekken mensen aan met een beetje dezelfde visie op het leven.

Zijn er mensen geweest die zich na een tijd niet konden vinden in die waarden? Blijft iedereen zich daar in vinden, want dat vergt wat van mensen?
Wij hebben zelf al een aantal mensen ontslagen die bleken niet te voldoen aan die waarden.

Wat zijn jouw unieke persoonlijke sterkten en talenten, en hoe pas je die toe?
Ik denk dat ik mensen kan overtuigen en meenemen in een verhaal. Je moet als ondernemer een doorzetter zijn. Het is een beetje “zalmen”, tegen de stroom in gaan, als je probeert de dingen anders te doen. Het is niet altijd de  gemakkelijkste weg. Je krijg af en toe het deksel op de neus. Je moet dus weerbaar zijn, en je kunt dat enkel doen door een sterk team rond je te bouwen. Ik heb altijd gekozen om sterke mensen rond mij te bouwen. Het groot voordeel als ondernemer is: er zal mij niemand buitenzetten. Ik heb geen probleem om mensen aan te werven die beter en slimmer zijn dan ikzelf. Sommigen hebben soms schrik om iemand aan te werven die beter is dan zijzelf. Juist door sterke mensen aan te werven, maak je een sterk team en een sterk bedrijf. Door  de mensen  dan mee te krijgen in je verhaal, en ook te luisteren.

Wat is het belang van luisteren?
De grote lijnen van mijn strategie liggen vast, ik denk niet dat we morgen een ander bedrijf gaan worden. Maar we hebben een zeer open communicatieplatform, en we zijn een zeer vlakke organisatie. Soms zeggen mensen: nu zijn we een beetje teveel promotor aan het worden, we zijn aan het afwijken van onze lijn, waarom hebben we voor dat project gekozen en niet voor een ander? Er komt dus soms kritiek, of voorstellen voor verbetering. De finetuning komt zo van onze mensen..

De wisselvalligheden bij de overheid als partner

Sta je momenteel voor stevige uitdagingen?
Toen ik gestart was in 2009, had ik mij voorgenomen: ik zal nooit een zagevent worden die zaagt over de overheid. Maar we zijn nu 10 jaar later en ik moet zeggen  dat mijn cynisme groeit.

Heb jij cynisme?
Ja, meer en meer. Zeker tegenover de overheid. Er zijn steden en personen die sterk werk leveren, maar in zijn algemeenheid vind ik dat onze overheid niet uitblinkt in transparantie, visie en daadkracht. Ik vind dat fundamenteel een groot probleem.

Maar je bent ondernemer, en ik zie je niet als de persoon die zich daar bij neerlegt. Hoe ga je als ondernemer die dingen wil bereiken, daarmee om?
Kan je je strategie aanpassen, of omwegen vinden om toch verder te geraken?
We zijn nu aan het internationaliseren.

Hoor ik je zeggen dat het potentieel voor u in België en Vlaanderen stilaan uitgeput is van steden die voor u goede partners zijn?
Wat doe je nu concreet daarmee?
Wij kijken meer en meer, als we willen investeren in een stad, een regio, of  we daar  een efficiënte overheid hebben?  Als wij investeren in een stad, dan zijn de burgemeester en de schepenen onze belangrijkste partners. En als we zien dat die overheid niet toegankelijk, niet transparant, en niet efficiënt is, dan we als ondernemer gaan onze centen daar niet investeren. Er zijn steden die goede partners zijn waar we graag in investeren, naast steden waar we niet graag gaan investeren. Dat is erg voor de mensen die daar wonen, en dat is ook het deficit van onze democratie. Men zegt: de kiezer krijgt de politiekers die het kiest, maar ook de versnipperde democratische structuren kunnen in de weg zitten.  Kijk naar het brussels gewest, hoe dat zorgt voor slechte structuren en slechte beslissingslijnen. Er zijn dus steden die bij ons gewoon niet op de lijst  staan. Namen noemen is hier niet relevant, en ik heb geleerd dat dat zich tegen u keert. Wat trekt die stad dan aan? De minder geëngageerde investeerders, die zeggen: ik ken mijn weg en ik trek mij van de rest minder aan. Je hebt good capital en bad capital. Wij maken meer en meer onze selectie  van waar wij investeren op basis van de kwaliteit van het beleid, en dat heeft op lange termijn zijn weerslag op de kwaliteit van de stad. Wat dan wel dramatisch is, en je ziet ook mondiaal in onze sector dat je winning cities en losing cities hebt. Steden die winnen vandaag zijn vaak steden die een zeer goed overheidsapparaat hebben. Dat betekent dat ze zeer transparant beslissingen nemen, open communiceren, en gericht investeren in infrastructuur en onderwijs.

Dit zijn kwaliteiten van goed beheer. Welke persoonlijke kwaliteiten zitten er daar achter om dat te bereiken in die steden, wie zijn de leiders?
Welke steden trekken talent aan? Als je talent aantrekt, trek je kapitaal aan, dat is een soort vliegwiel dat zich op gang trekt. Maar om talent aan te trekken, heb je een stad nodig met leiderschap om die generatie daar te houden. En steden die daar niet in slagen, die zakken gewoon verder weg.
Als de beleidsmensen goede leiders zijn, wil dat zeggen dat ze transparant communiceren, visie hebben die ze kunnen overbrengen naar hun opponenten en zijn burgers, een buy in creëren voor iedereen. Dat ze de lange en middellange lijnen uitzetten, en die op korte termijn implementeren. Dat zijn goede leiders. Wij hebben maar zeer weinig politici die sterke leiders zijn, en dat is niet alleen bij ons, maar overal zo.

Ga je dan naar het buitenland omdat steden met goede leiders hier schaars zijn om uw missie op voldoende schaal te kunnen verwezenlijken?
Daar komt het op neer.

Wat zal er finaal toe doen om de onderneming verder te laten bloeien?
Stick to your strategy. Ons succes is kwam er  doordat wij een aantal grote maatschappelijke problemen aanpakken. Wat wij willen doen, moet maatschappelijk relevant zijn. We zijn een privaat bedrijf dat winstgedreven is, dat is duidelijk. En daar is geen probleem mee omdat onze klanten en stakeholders zien dat we dingen doen die relevant en goed zijn voor iedereen.

Blijf bij jouw missie en dat is de toekomst?
Ja, ik geloof fundamenteel dat ons succes is dat we purpose driven zijn, we hebben duidelijk een maatschappelijke  doelstelling. We willen meer realiseren dan alleen appartementen verkopen. Dat zorgt voor een bepaalde reputatie, credibiliteit, wij slagen er in om kapitaal aan te trekken. Je hebt natuurlijk goede mensen nodig die ook achter die waarden en doelstellingen  staan.

Er valt ook persoonlijk wat te ontwikkelen

Wat zijn je persoonlijke ontwikkelingspunten? Moesten jouw mede werkers hier bij zitten, wat zouden ze zeggen over jouw sterke kanten, maar ook over waar je minder in bent?
Wat ik vaak over mezelf hoor, is dat ik te snel weer aan de volgende veldslag begin vooraleer de vorige helemaal is opgeruimd. Maar dat zal de aard van de ondernemer zijn. Ik ben een denker en vooral doener, maar moet vaker eens achter mij kijken. Om te zien of iedereen mee is, gelukkig is, en we geen puin hebben achtergelaten..

Wat doe je dan? Stilstaan en luisteren?
Wel, dat doet mijn vrouw dan. Ik word er af en toe op attent gemaakt dat ik eens moet stilstaan en een keer luisteren. Ik kan mijn karakter niet veranderen, ik ben ondernemer en wil vooruit,  je kan dat temperament niet tegenhouden. Niettemin moet  ik af en toe stilstaan om wat gas terug te nemen..

Dus jullie zijn een onafscheidelijk duo, die rollen lopen uiteen, maar komen samen in jullie als koppel?
Ik denk dat dat wel goed werkt. Maar dat is niet altijd even gemakkelijk omdat je ook je werk wel eens meeneemt naar huis, en dat is niet evident. Alles heeft zijn voor- en zijn nadelen.

Het resultaat na 9 jaar

Je bent nu al 9 jaar bezig, wat heeft het jou persoonlijk al bijgebracht?
Dat heeft twee kanten.
Ik heb een groot vertrouwen gekregen dat een waardengedreven strategie zeer goed werkt, en dat je daar ook geld mee kunt verdienen.  Om het in Vlerick termen te zeggen, dat het dus een zeer valabel business model is. Je moet het natuurlijk zeer goed managen en alle principes van goed business beheer zijn ook van toepassing voor een bedrijf dat vanuit waarden perspectief onderneemt.

Langs de andere kant heb ik ook een aantal frustraties opgelopen. Ik heb ervaren dat er een aantal politici, burgers én ondernemers  zijn die cynisch omgaan met duurzaamheid. Ze zeggen: ik moet daar wel mee bezig zijn, maar eigenlijk lig ik daar als persoon niet van wakker, maar ik moet het doen omdat het gevraagd wordt. Dat is mijn fundamenteel probleem met ons land.

En wat kan je dan doen zodat je zelf niet meegesleept wordt in dat cynisme?
Door je te laten omringen met mensen die daar ook tegen vechten. Het grote voordeel van een ondernemer is dat hij veel langer mee gaat, je kunt nog werken op de lange termijn, en blijven inzetten op implementatie. Een politiek mandaat daarentegen gaat maar zijn periode mee. Onze grote vreugde komt bij het implementeren. Wij kunnen dingen veranderen in the field, wij realiseren dingen. Wij zien nu dat als we de wijk opleveren, dat dat werkt. Dat die mensen bij elkaar binnenlopen, dat ze samen een barbecue organiseren.

Heb je een voorbeeld?
Neem nu onze wijk Den Draad in Gentbrugge. We hebben daar zeer veel in geïnvesteerd in sociale dynamiek, met onder andere  behulp van Facebook, met aanleg van openbaar domein, en we zien dat die wijk echt werkt.

 

Het goed werken van een wijk, wat is dat?
Dat er sociale cohesie is. Als we een wijk kunnen opleveren waar mensen graag wonen en gelukkig zijn, dat is het ultieme doel van ons bedrijf.  Dat leidt ook tot hogere vastgoedwaarden en prijsstijgingen die de markt overtreffen. Het is dus een duidelijke win-win

Wat is jouw ultieme droom?

Een internationaal bedrijf uit te bouwen dat de reputatie heeft een positieve bijdrage te leveren voor ons milieu en onze maatschappij.