De huidige vennootschapswetgeving bepaalt dat het doel van de onderneming bestaat in het nastreven van het belang van de onderneming.
Dit is waarschijnlijk algemeen geformuleerd, en niet specifieker bvb ovv de financiële waarde van de aandelen van de onderneming, hoewel het in de praktijk van het zakenleven meestal op die manier geïnterpreteeerd geworden is. Deze bepaling stamt uit een tijd waarin het heersend maatschappelijk paradigma dat was van het vrije kapitalisme , en dat steunde op een eenzijdige interpretatie van de economische theorie van Adam Smith, die stelde dat het algemeen belang het best gediend werd als iedere ondernemer zijn eigen belang nastreefde ( theorie van de onzichtbare hand van het eigen belang dat finaal iedereen ten goede kwam).
Momenteel zijn de geesten evenwel dermate geëvolueerd dat dit standpunt niet meer houdbaar is.
Enerzijds is er het laatste decennium een aanvaarde consensus gegroeid dat het bedrijfsleven een maatschappelijke rol te spelen heeft. Indien niet de hoofopdracht , dan toch een opdracht die minstens gelijkwaardig is aan die van het winstnastreven. Getuige hiervan de opkomst van de talrijke mission statements in die richting en de bijhorende duurzaamheidsrapporten . Geen enkel bedrijf van enige omvang dat zich respecteert , wil hier nog in de ogen van de publieke opinie ten achter blijven. We laten nog even in het midden of dit zich weerspiegelt in de dagelijkse praktijk van het beleid en in de houding en het gedrag van de leidinggevenden. Het gaat hier om de verandering in de publieke opinie die druk is beginnen uitoefenen. Progressieve bedrijven gaan nog verder en zien de maatschappelijke opdracht als hoofdopdracht, en het halen van winst als een middel om duurzaam deze hoofdopdracht te waarborgen, en hebben dit door hun resultaten kunnen aantonen.
Anderzijds ligt de hele theorie van de onzichtbare hand van het eigenbelang die zorgt voor het algemeen belang nu wel helemaal aan diggelen. Na alle financiële schandalen , de milieubedreigingen, de uitputting van alle natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen, de stijgende armoede in alle werelddelen, de conflicten allerhande is ze het laatste restje geloofwaardigheid nu helemaal kwijt.
Hoogtijd dus voor onze wetgeving om niet meer achterna te lopen . En waarom niet zelfs voor te lopen. Met een positief signaal en een hart onder de riem voor al diegenen die dromen van een betere samenleving waar de mens bovenaan staat , en een waarschuwing en geen excuus meer naar al wie blijft het beperkte eigenbelang nastreven.
Hoe dit in een concrete wetgevingsformule dient gegoten te worden, is dan een volgende boeiende opdracht. Voer voor een mooi maatschappelijk debat. Een kans voor geloofwaardigheid en leiderschap voor de politieke wereld? En een basis voor ontwikkeling van een rechtspraak terzake.