The most important thing is to find out what is the most important thing (Shunryu Suzuki-roshi Japans Zen meester)
Dat we voor uitdagende tijden staan, is het minste dat we kunnen zeggen. En we beseffen dat onze bestaande aanpak en structuren geen referentiekader meer bieden voor de toekomst, die zeer onzeker oogt en er beslist anders zal uitzien dan we gewoon zijn.
Reden te meer om onze vaardigheden te oefenen in wat er echt zal toe doen om met de toekomst te kunnen omgaan en hem zelfs naar onze hand te zetten.
Wat zijn de basisvragen om tot een doorbraak te komen bij de confrontatie met een uitdagende onderneming van dit formaat?
Hoe kunnen we klaar zien in de complexiteit ervan?
De parabel van de blinden en de olifant
De eerste betastte zijn voorpoot en zei : dit is een stevige kolom
De 2e botste op de slurf en zei : dit is een zuigdarm
De 3e had zijn oor beet en zei : dit is een groot en soepel vensterluik
De 4e betastte hem achteraan , vond zijn staart en zei : dit is een dikke stevige kabel
En ze begonnen onder elkaar ruzie te maken wie het nu bij het rechte eind had
Ze hadden dus allemaal gelijk , maar geen enkele van hen zag de olifant
Hoe kunnen we maken dat de schellen van onze ogen vallen , dat wij zorgen voor licht in de duisternis , en wij de hele olifant zien , ipv aan onze eerste indruk en persoonlijke voorkeur vast te houden ?
Hoe orde vinden in de Chaos van deze complexiteit?
Ergens mogen we de overtuiging koesteren dat de sleutel in complexe toestanden steeds eenvoudig is, en gemakkelijk te begrijpen (daarom niet even gemakkelijk is om toe te passen). Vergelijk het zoeken naar orde in de chaos van de complexiteit met het trachten te bedienen van een ingewikkelde machine met veel regelknoppen en hefbomen. Waar het dan op aankomt is het vinden vandie ene juiste hefboom waarmee we alle andere meetrekken in de juiste ordening. Zodat we ons voor succes in volle vertrouwen mogen concentreren op deze ene.
Ik stel volgende vragen voor als basisvragen om hieruit te geraken:
- Wat is de opdracht?
- Wat is de knelpuntuitdaging daarbij?
- Wat zal het van ons vergen om voorbij dit knelpunt te geraken?
1. Wat is de opdracht?
Hij zou kunnen luiden: een nieuwe dynamiek tot heropbloei bereiken voor onze organizaties, nu het bestaand economisch bestel zijn beste tijd gehad heeft.
2.Knelpuntuitdagingen
Ondernemen is altijd het aangaan van uitdagingen die niet vanzelfsprekend zijn ( wat iedereen kan is geen basis voor succes ) . Uitdagingen bestaan uit een samenspel van grote en kleine opdrachten ; van vele gemakkelijke tot één of enkele zeer moeilijke . De echte uitdaging ligt bij deze laatste : de nieuwe ,waarmee we ons op onbekend terrein begeven , de niet vooruit planbare , waarvoor nog geen beproefde metodes voorhanden zijn , waarvan men nog niet weet hoe ermee te slagen , waarbij we ons op pionierspad begeven en het nodig zal zijn dat we onszelf overstijgen .
3. Wat zal het van ons vergen om voorbij dit knelpunt te geraken?
Wat zijn de Kritische Succes Factoren ( KSF) hierbij?
Wat is het verschil tussenKritische Succes Factoren ( KSF) en nodige maar onvoldoende voorwaarden
KSF’n zijn de eerder uitzonderlijke vermogens , beperkt tot enkele , die we nodig hebben om voorbij knelpunten te geraken . Er kunnen er soms verschillende na elkaar van doen zijn . Nodige maar onvoldoende voorwaarden zijn de vele zaken die er komen bij kijken die niet echt het probleem maken . Vb : om in Wallonië te verkopen moet men de franse taal beheersen , maar dit alleen is niet voldoende en zeker niet de hoofdzaak voor succes aldaar.
Ik licht deze vragen toe ahv een voorbeeld.
( uit de militaire wereld, maar daar houdt alle verdere vergelijking mee op)
D-day of de landing van de geallieerden in Normandië op 6 juni 1944.
- De opdracht: een front openen in Frankrijk om Frankrijk en België te bevrijden en door te stoten naar Duitsland zelf.
- De knelpuntuitdaging: een bruggenhoofd vestigen op de franse kust door de duitse verdediging in een kustzone op te rollen.
- De KSF: de motivering, het moreel en de vastberadenheid van de troepen en hun leiders. Alle andere factoren waren eveneens onontbeerlijk maar haalbaar en planbaar: de bewapening, de logistiek, de communicatiemiddelen, de luchtmacht ondersteuning, de organizatie, de bevoorrading,…..
Hoe beantwoorden we nu de vragen 2 & 3 voor de huidige toestand?
De zoektocht naar de juiste hefbomen in complexe uitdagingen vergt evenwel geduld en volharding, want die bestaat meestal uit een opeenvolging van vragen die beantwoord worden. Maar ieder antwoord blijkt telkens niet het uiteindelijk antwoord te zijn dat ten volle bevredigt. Het wordt dus telkens gevolgd door een volgende vraag hoe we met dit antwoord verder kunnen raken, en opnieuw door een volgend antwoord, tot uiteindelijk een antwoord komt dat geen verdere vragen oproept. Vergelijk het bijvoorbeeld met het een voor een afpellen van de rokken van een ui tot op de kern.
Het parool luidt dan ook: tijd vrijmaken in al de drukte om geduldig te zoeken naar het finale antwoord op de laatste vraag. Om te vermijden van voortijdig te kiezen voor een ondoordacht antwoord . Voorwaar een grote verantwoordelijkheid.