Doe niet fier over je altijd drukke activiteiten, zorg integendeel voor een balans tussen drukte en onvoorwaardelijke rust

Doe niet meer fier over je altijd drukke activiteiten. Zorg integendeel voor een balans tussen drukte en het nemen van tijd te om te blijven stilstaan en onvoorwaardelijke rust te nemen. Dat is pas duurzaam. Dat was Jeroen van Achiel & Hector zijn tweede les. Dat heb ik zelf ook moeten doen.

All great discoveries come from a deep inner journey

W. Brian Arthur

Ik ben van nature iemand die het nodig heeft om regelmatig de rust op te zoeken. Ik beschik niet over de aangeboren energie om doorlopend intens actief te blijven. Ik moet mij ook regelmatig herbronnen om zinvolle activiteiten te ontwikkelen.

Eb en vloed: de zee als inspiratie voor levenskunst

Reculer pour mieux sauter

Voor mij is de zee met haar getijden een inspirerende metafoor. De basis voor de sterkste, krachtigst overspoelende vloed wordt gelegd in het diepste punt van de eb. Net die roerloosheid is tegelijk de start voor een onweerstaanbare vloedgolf. “Reculer pour mieux sauter”, zegt men zo mooi in het Frans.

Voor een zinvol leven heb ik behoefte aan een evenwichtige balans tussen activiteit en niet-activiteit. Als ik druk bezig ben, wordt mijn geest dermate opgeslorpt door de extreme uitdagingen van het moment dat er geen enkele ruimte overblijft voor de vraag wat ik wil of wat ik wil bereiken.

Het komt er voor mij op aan mijn leven zo in te richten dat ik tot een goede balans kom tussen actie en rust, tussen denken en doen. Daarbij komen alle gradaties tussen hyperactief tot diepe rust zonder uitzondering aan bod.

De muziekkunst verstaat de kunst om actie en rust tegen elkaar uit te spelen tot een harmonisch geheel: beginnend met even te verwijlen in pianissimo, opschuivend naar piano en dan larghissimo over lento naar largo tot larghetto, verder naar adagio, dat overgaat naar andante om via allegretto over te gaan naar allegro. De aanloop naar vlugger en sterker met vivace, presto en forte, dat aanzwelt tot vivacissimo naar prestissimo en de apotheose in fortissimo. Van de prelude tot Parsifal van Wagner tot de climax van de Bolero van Ravel.

Ik moet de fasen van rust echter steeds met de volste aandacht beleven. Het is dus niet: me laten gaan, niets doen, aan niets meer denken en daarbij alle aandacht laten varen en zich overgeven aan de vergetelheid! Het komt erop aan om systematische rustpunten (van hoog bewust-zijn!) in te bouwen door dagelijkse, wekelijkse (de rustdag uit het scheppingsverhaal in de Bijbel) en jaarlijkse eb-momenten, zelfs met een sabbatjaar indien nodig. De stilte in de natuur is daarbij een bondgenoot die ik graag opzoek.

Dat betekent weliswaar op korte termijn een verlies van opbrengst, maar het is een investering in de toekomst. De beste ideeën, die het meest opleveren, komen wanneer de geest stil is geraakt. Mijn beste zakelijke inzichten kwamen meestal thuis in mijn boomgaard in de rust van de Scheldevallei aan de voet van de Vlaamse Ardennen, weg van de drukte van het industriële Leiebekken waar het bedrijf gelegen is.

Die noodzaak aan balans is niet alleen voor mij persoonlijk aangewezen. Ik heb genoeg voorbeelden meegemaakt van mensen die zichzelf voorbijliepen en in de problemen verzeilden.

Toen mijn vader in 1940-41 als krijgsgevangene van de Duitsers in het verre Oost-Pruisen, alle tijd van de wereld had om na te denken (weliswaar gedwongen!), gaf hij zijn droom vorm om als eenvoudige huisschilder een verffabriek uit te bouwen. Bij zijn thuiskomst maakte hij die droom ook waar. Hij vergat echter zijn bron van inspiratie en stortte zich in een tomeloze, rusteloze activiteit. Dat zorgde er mee voor dat hij veel te jong stierf.

Er zijn genoeg voorbeelden van onbalans in deze tijd. Denk maar aan de politici die na verloop van tijd uitgeblust geraken, mentaal het contact verliezen met hun publiek, nederlagen oplopen, moeten afhaken vanwege ziekte, … Of aan topzakenmensen die, na zich jarenlang extreem en met veel succes gefocust te hebben op hun zakelijke en financiële belangen, plots in zware problemen komen die ze helemaal niet voorzien hadden. Hun bedrijf stort in elkaar en ze moeten tenslotte smadelijk het veld ruimen (de Fortis-actoren met hun ambitieuze overname van ABN-AMRO).

Om levensinspiratie te verwerven is er dus geen jarenlange zoektocht naar verlichting in een grot in de Himalaya nodig. Het dagelijkse leven biedt voldoende gelegenheden indien we ze willen nemen.

De nieuwe sociale strijd: het recht op de tijd voor onszelf

Het gaat niet meer over hogere lonen, kortere werkweken en langere vakanties.

Voortaan gaat de strijd tegen een leven van geleefd te worden, tegen de chronische stress ervan en de oprukkende burn-out epidemie. En voor onze geestelijke gezondheid.

Het gaat over het recht om tot onszelf te mogen komen, op adem te komen. Tijd te hebben voor onszelf zonder agenda of druk. Het recht om een leven te leiden tussen actie en rust, tussen denken en doen, tussen sociaal zijn en alleen zijn. Een evenwichtig ritme tussen diepe Eb en uitbundige Vloed, met alle stadia ertussen.

Ons echt persoonlijk kapitaal is onze eigen innerlijke bron.

De toegang ertoe zijn onze momenten en tijden voor onszelf, in onbelemmerde bewuste rust doorgebracht.

Het wordt een confrontatie met onze baas, met onze naastbestaanden en met ….. onszelf!

Is mijn harde realiteit: ik mag niet, het is mij niet toegelaten, ik kan niet, ik heb geen enkele ruimte over, het gaat eenvoudigweg niet? Of is dit niet meer dan een beperkende overtuiging? Walter Bauwens, stichter van 3W Direct Management Solutions (nu Adecco) , getuigde dat hij na zijn burn-out de zaken heel anders aanpakt waardoor hij nu meer doet in minder tijd.

Stephen Covey haalt aan in  zijn The 7 habits of highly effective people: het meest verwaarloosde kwadrant in onze tijdbesteding  is dat van de belangrijke maar niet dringende dingen. Maar dit zijn juist de dingen waarmee we onze toekomst zelf bepalen. Zonder vastbesloten afspraken met onszelf komt het er nooit van.

Dus: tijd mogen inbouwen voor onszelf en de essentie tot ons laten komen.